Το πολυστρωματικό γυαλί (laminated glass/τρίπλεξ υαλοπίνακας) είναι ένας τύπος γυαλιού ασφαλείας που συγκρατείται από μία μεμβράνη, όταν θρυμματίζεται. Αυτή η μεμβράνη, η οποία ουσιαστικά συγκρατεί τους δύο ή περισσότερους υαλοπίνακες στη θέση τους σε περίπτωση θρυμματισμού, αποτελείται από ένα λεπτό στρώμα, συνήθως από πολυβινυλοβουτυράλη (PVB), αιθυλένιο – οξικό βινύλιο (EVA), πολυμερές lonoplast, υγρή χυτή ρητίνη (CIP) ή θερμοπλαστική πολυουρεθάνη (TPU). Το ενδιάμεσο στρώμα, κατασκευασμένο μέσω θερμότητας και πίεσης, διατηρεί τα κομμάτια του γυαλιού συνδεδεμένα ακόμη και όταν σπάνε, και η υψηλή του αντοχή εμποδίζει το γυαλί να σπάσει σε μεγάλα αιχμηρά κομμάτια. Αυτό δημιουργεί ένα χαρακτηριστικό μοτίβο ρωγμής τύπου “ιστού αράχνης” όταν η πρόσκρουση δεν είναι αρκετή για να τρυπήσει εντελώς το γυαλί. Γι’ αυτόν τον λόγο ο υαλοπίνακας ΤΡΙΠΛΕΞ προσφέρει εξαιρετική «παθητική» ασφάλεια, σε σχέση με τον κοινό. Με τον όρο «παθητική» νοείται το γεγονός ότι ο υαλοπίνακας ΤΡΙΠΛΕΞ, σε αντίθεση με ό,τι είναι λαθεμένα διαδεδομένο, σπάει εξίσου εύκολα (αν όχι ευκολότερα) με έναν κοινό υαλοπίνακα. Τα χαρακτηριστικά ασφαλείας που του προσδίδονται όμως οφείλονται στη συμπεριφορά του, αφού ξεπεραστούν τα όρια θραύσης του και μετά. Τα θραύσματα που προκαλούνται από τη θραύση και μετά, μένουν σταθερά προσκολημένα πάνω στη συγκολλητική μεμβράνη PVB. Με αυτόν τον τρόπο, καθίστανται ακίνδυνα και ανίκανα να προκαλέσουν σοβαρό τραυματισμό. Το ιδιαίτερο αυτό χαρακτηριστικό, είναι που κάνει τον υαλοπίνακα ΤΡΙΠΛΕΞ να προκρίνεται, σαν πρώτης κατηγορίας γυαλί ασφαλείας.
Διαδικασία παραγωγής τρίπλεξ υαλοπινάκων
Η διαδικασία παραγωγής του ΤΡΙΠΛΕΞ ξεκινά με το προσεκτικό πλύσιμο των υαλοπινάκων, οι οποίοι πρόκειται να συγκολληθούν. Στη συνέχεια οι υαλοπίνακες εισέρχονται σε έναν χώρο ελεγχόμενων κλιματολογικών συνθηκών (θερμοκρασίας, υγρασίας κ.λπ.), τον λεγόμενο «ΛΕΥΚΟ ΘΑΛΑΜΟ» (clean room), όπου κάθε ίχνος σκόνης, υγρασίας και θρύμματος οποιασδήποτε μορφής, έχει αφαιρεθεί. Εκεί, οι εργαζόμενοι φορούν ειδικά ρούχα και σκούφους, ενώ η θερμοκρασία παραμένει σταθερή νύχτα – μέρα, καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Στον χώρο αυτόν τοποθετείται το αρχικώς αδιάφανο φίλμ PVB ανάμεσα στους υαλοπίνακες. Στη συνέχεια, το σύνολο περνά διαδοχικά μέσα από μια πρέσα, φούρνο θέρμανσης και ξανά πρέσα. Με τη διαδικασία αυτή, αφαιρείται ο αέρας που είχε παγιδευτεί μεταξύ του PVB και των υαλοπινάκων, ενώ ταυτόχρονα το pvb μαλακώνει και γίνεται μια προ – συγκόλληση. Στη συνέχεια ο υαλοπίνακας εισέρχεται σε αυτόκλειστο κλίβανο, μέσα στον οποίο αυξάνει η πίεση σε 8 έως 12 BAR εν θερμώ. Εκεί, λαμβάνει χώρα η οριστική συγκόλληση καθώς και η τελική διαύγεια του υαλοπίνακα.
Ο υαλοπίνακας, αφού βγει από τον κλίβανο, έχει αποκτήσει τα τελικά φυσικά και μηχανικά χαρακτηριστικά του, τα οποία θα τον συνοδεύουν σε όλη την υπόλοιπη «ζωή» του.
Βεβαίως, υπάρχει και μία εναλλακτική μέθοδος παραγωγής ΤΡΙΠΛΕΞ, με ενδιάμεση συγκολλητική μεμβράνη τύπου EVA (και όχι PVB). Αυτή η μέθοδος παραγωγής είναι πολύ πιο ευέλικτη, δίνοντας τη δυνατότητα εγκλωβισμού μεταξύ των συγκολλημένων υαλοπινάκων διαφόρων διακοσμητικών στοιχείων, όπως υφάσματα, χάρτινες επιφάνειες, λουλούδια, κ.λπ. πράγμα που είναι αδύνατο στην τεχνολογία PVB. Επίσης, τα ΤΡΙΠΛΕΞ EVA πλεονεκτούν στα χαρακτηριστικά ηχομόνωσης και υπεριώδους κατακράτησης.
Το θερμοσκληρυνόμενο EVA προσφέρει πλήρη συγκόλληση μεταξύ των υαλοπινάκων, παρεμβάλλοντας και άλλα προιόντα όπως π.χ. μεταλλικά πλέγματα, υφάσματα κ.λπ.
Ηχομόνωση
Οι πολυστρωματοποιημένοι υαλοπίνακες χρησιμοποιούνται επίσης για τη βελτίωση της ηχομόνωσης στα γυαλιά κουφωμάτων, επειδή βελτιώνουν σημαντικά την εξασθένηση του ήχου σε σύγκριση με μονολιθικούς υαλοπίνακες του ίδιου πάχους. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιείται μια ειδική ηχοακουστική μεμβράνη PVB , με την οποία γίνεται η συγκόλληση των δύο ή περισσότερων γυαλιών.
Προστασια από την UV ακτινοβολία
Επίσης, δεν πρέπει να υποτιμηθεί το γεγονός ότι οι υαλοπίνακες TRIPLEX παρέχουν υψηλά επίπεδα προστασίας από την υπεριώδη (UV) ακτίνοβολία. Έτσι, έχουν εκπληκτικά καλά αποτελέσματα στο να βοηθάνε στην προστασία κατά του ξεθωριάσματος που προκαλείται από τον ήλιο, εξαλείφοντας έως και το 99% της UV ακτινοβολίας. Αυτό είναι ευνοϊκό σε εφαρμογές όπως προσόψεις καταστημάτων, βιτρίνες και γενικά όπου η ηλιακή ακτινοβολία ευθύνεται για τον αποχρωματισμό υφασμάτων και κουρτινών.
Ασφάλεια/προστασία περιουσίας
Οι υαλοπίνακες ΤΡΙΠΛΕΞ, σήμερα, είναι ελασματοποιημένοι υαλοπίνακες ασφαλείας που κατασκευάζονται σύμφωνα με τα στάνταρ EN 12543. Αφού τοποθετηθεί το PVB ανάμεσα στα φύλλα γυαλιού, όλα μαζί υπόκεινται σε θερμότητα και πίεση μέσα σε αυτόκλειστο κλίβανο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη στέρεα προσκόλληση των διαστρωμάτων PVB με τα γυαλιά. Σε πλήρως πλαισιωμένη εγκατάσταση, τα θραύσματα γυαλιού συγκρατούνται από το PVB και το γυαλί εξακολουθεί να διατηρεί μια παραμένουσα αντοχή, έως ότου αντικατασταθεί.
Στο σημείο αυτό πρέπει να ξεκαθαρίσουμε πως, σε αντίθεση με ό,τι γενικά πιστεύει ο κόσμος, το ΤΡΙΠΛΕΞ έχει χαμηλότερο όριο αντοχής στη θραύση από ένα απλό γυαλί ίσου πάχους. Αυτό με λίγα λόγια σημαίνει πως το ΤΡΙΠΛΕΞ γυαλί θα σπάσει ευκολότερα από ένα ίσου πάχους, απλό γυαλί. Ο λόγος ο οποίος το καθιστά ελκυστική επιλογή δεν είναι η αντοχή του στη θραύση, αλλά η συμπεριφορά του αφού ξεπεραστούν τα όρια αντοχής του. Το γεγονός δηλαδή, ότι αφού θα σπάσει
Το πάχος και ο αριθμός των γυαλιών μπορεί να μεταβληθεί ώστε να δημιουργηθεί TRIPLEX γυαλί με διαφορετικά χαρακτηριστικά και να συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις ασφαλείας της κάθε τύπου εφαρμογής.
Όλα τα είδη γυαλιού μπορούν να ενσωματωθούν σε εφαρμογές με TRIPLEX. Για παράδειγμα, ένας υαλοπίνακα τρίπλεξ, μπορεί να αποτελείται από κοινό λευκό γυαλί ή πυρολυτικής επίστρωσης ή μαλακής επίστρωσης ή έγχρωμο γυαλί κ.τ.λ. Η χρήση υπέρλευκου γυαλιού για τη δημιουργία κάποιας σύνθεσης TRIPLEX παρέχει υψηλά επίπεδα διαφάνειας κι εξαιρετική οπτική διαπέραση, χωρίς να θυσιάζεται τίποτα από τα χαρακτηριστικά ασφαλείας. Αυτό είναι κυρίως απαραίτητο σε εφαρμογές που απαιτούν χονδρές και συμπαγείς κατασκευές όπως αλεξίσφαιρα, δάπεδα, γυαλιά ενυδρείων κ.τ.λ.
Οι PVB μεμβράνες μπορεί να είναι είτε διαφανείς, είτε ημιδιαφανείς, είτε, για ορισμένες εφαρμογές, έγχρωμες. Σε εσωτερικές εφαρμογές είναι επίσης δυνατόν να συνδυαστούν τα διακοσμητικά εφέ.
Στη διεθνή ονοματολογία έχει επικρατήσει να ονομάζεται ο κάθε υαλοπίνακας τρίπλεξ με έναν κώδικα της μορφής ΧΧΧ.ΥΥ όπου τα διαδοχικά «Χ» εκφράζουν τα πάχη των υαλοπινάκων από τους οποίους αποτελείται το ΤΡΙΠΛΕΞ και τα Υ εκφράζουν τον αριθμό των μεμβρανών PVB (πάχους 0,38mm έκαστη) που παρεμβάλλονται σε κάθε ενδιάμεση κόλληση.
Για παράδειγμα, το TRIPLEX 33.1 αποτελείται από δύο φύλλα υαλοπινάκων των 3mm έκαστο και μία 0.38 mm PVB μεμβράνη των 0.38 mm.
Αντίστοιχα ο υαλοπίνακας 8108.28 είναι ένα ΤΡΙΠΛΕΞ που αποτελείται από έναν υαλοπίνακα 8mm, 2 μεμβράνες των 0,38mm, έναν υαλοπίνακα 10mm, 8 μεμβράνες των 0,38mm και τέλος έναν ακόμη υαλοπίνακα πάχους 8mm.
Οι τρίπλεξ υαλοπίνακες χρησιμοποιούνται στην αρχιτεκτονική, στην αυτοκινητοβιομηχανία, στα φωτοβολταϊκά κ.ο.κ Η πιο κοινή χρήση του τρίπλεξ γυαλιού είναι οι υαλοπίνακες σε κτίρια και τα παρμπρίζ αυτοκινήτων.
Oι εφαρμογές είναι ποικίλες. Γενικά, μπορεί κανείς να τις κατηγοριοποιήσει με βάση τις ανάγκες των καταναλωτών, τις οποίες μπορούν να καλύψουν.
Ενδεικτικά, μπορούμε να αναφέρουμε σαν γενικές κατηγορίες εφαρμογών τις εξής :